Kleisoorten boetseren kan met verschillende soorten kleien. Aardewerkklei, net als steengoed en porselein, heeft unieke eigenschappen met betrekking tot plasticiteit, sterkte en temperatuurstoken. Plastische klei, magere klei, chamotteklei, roodbakkende klei en meer.
Andere kleisoorten variëren in voorkeuren en uitdagingen afhankelijk van het beoogde gebruik en kleur. De klei die aan de vindplaats wordt afgegraven, wordt gereinigd en gereedgemaakt voor gebruik, dus de klei wordt in de keramische werkplaats afhankelijk van zijn bestemming een gebruik gemengd voor het verkrijgen van bepaalde eigenschappen, kleuren en toepassingsmogelijkheden. Porselein, samen met andere kleisamenstellingen zoals aardewerk en steengoed, heeft unieke eigenschappen en vereist specifieke stooktemperaturen.
Rode klei heeft unieke eigenschappen en uitdagingen, zoals de invloed van kleur en textuur op het glazuren en het eindresultaat. Klei kan ook door het mengen onder hoge snelheid, het toevoegen van plastificerende stoffen en door ontluchten elastischer of beter verwerkbaar worden gemaakt. Teveel water tijdens het draaien kan ervoor zorgen dat de klei te zacht wordt en niet goed gevormd kan worden. We onderscheiden de volgende kleisoorten, elk met unieke eigenschappen die van invloed zijn op de uiteindelijke uitstraling en functionaliteit van keramische werkstukken.
Kleisoorten
Klei is een veelzijdig materiaal dat in de keramische industrie wordt gebruikt om diverse producten te maken, zoals potten, vazen, beeldjes en meer. Er zijn verschillende soorten klei, elk met zijn eigen unieke eigenschappen en toepassingen. In dit artikel zullen we ingaan op de verschillende soorten klei, hun eigenschappen en hoe ze worden gebruikt.
Eigenschappen van klei
Klei heeft verschillende eigenschappen die bepalen hoe het wordt gebruikt en verwerkt. Enkele van de belangrijkste eigenschappen van klei zijn:
- Plasticiteit: klei kan worden gemengd met water om een plastische massa te vormen die kan worden gevormd en gemodelleerd. Dit maakt het ideaal voor boetseren en draaien.
- Sterkte: klei kan worden gebakken om een harde, duurzame massa te vormen. Dit is essentieel voor het maken van functionele en decoratieve keramiek.
- Waterabsorptie: klei kan water absorberen, wat het kan doen uitzetten of krimpen. Dit is een belangrijke factor om rekening mee te houden tijdens het droog- en bakproces.
- Textuur: klei kan verschillende texturen hebben, van fijn tot grof. De textuur van de klei kan invloed hebben op het eindresultaat van het werkstuk.
- Kleur: klei kan verschillende kleuren hebben, van wit tot zwart en alle tinten daartussen. De kleur van de klei kan het uiterlijk van het eindproduct beïnvloeden, vooral als het ongeglazuurd blijft.
Er zijn ook verschillende soorten klei, elk met hun eigen unieke eigenschappen en toepassingen. Enkele van de meest gebruikte soorten klei zijn:
- Plastische klei: deze klei is zeer plastisch en kan gemakkelijk worden gemengd met water om een kneedbare massa te vormen. Het is ideaal voor het maken van gedetailleerde en complexe vormen.
- Gedroogde klei: deze klei is droog en kan opnieuw worden gemengd met water om een plastische massa te vormen. Het is handig voor projecten waarbij de klei tussentijds moet worden opgeslagen.
- Gekleurde klei: deze klei heeft een natuurlijke kleur en kan worden gebruikt om diverse producten te maken zonder dat er glazuren nodig zijn.
- Klei met chamotte: deze klei bevat chamotte, een soort klei die is gemalen en gebakken om een harde, duurzame massa te vormen. Chamotte zorgt voor extra stabiliteit en vermindert krimp tijdens het bakken.
Het is belangrijk om de juiste soort klei te kiezen voor uw project, afhankelijk van de eigenschappen en toepassingen die u nodig heeft. Door de juiste klei te gebruiken, kunt u de beste resultaten behalen voor uw keramische creaties.
Plastische klei
Deze kleisoort wordt ook wel vette klei genoemd. Hij heeft een stabiele structuur en is goed belastbaar tijdens het boetseren. Deze klei kan gemakkelijk in een nieuwe vorm gekneed worden en behoudt deze ook. Hij is heel geschikt voor het maken van vrijstaande vormen, figuren en fijnere werkstukken en kan goed worden gedraaid. Dit is in de pottenbakkerskunst van belang bij bijvoorbeeld vazen. Bij het bakken van plastische klei is het belangrijk om op te letten dat de klei niet aan een te hoge temperatuur wordt blootgesteld, omdat dit kan leiden tot smelten, vervormen of stukspringen van het werk.
Magere klei
Deze kleisoort bestaat meestal uit grotere deeltjes en heeft een groot aandeel niet-plastisch materiaal, bijvoorbeeld zand. Het kan tijdens het boetseren niet zo zwaar belast worden als vette klei, maar is door zuivering beter te vormen. Magere klei is bijvoorbeeld geschikt voor grovere, eenvoudige vormen, voor bouwkeramiek (bijvoorbeeld ovens) of voor vlakke werkstukken, zoals reliëfs.
Chamotteklei
Deze kleisoort bestaan uit korrel 0-0,2 tot 0-4 mm. Chamotte is gemalen, reeds gebrande klei. Hij wordt aan de klei toegevoegd om hem tijdens het bakken bepaalde eigenschappen te geven. Zo zorg chamotte er bijvoorbeeld voor dat het voorwerp minder krimpt (elke klei krimpt bij het bakken), maar ook de vorm regelmatiger blijft. Chamotte geeft de klei stabiliteit en heeft het effect van een geraamte; hij maakt de klei poreuzer zodat de lucht tijdens het bakken beter kan ontsnappen.
Kleisoorten als; Roodbakkende klei is met ijzeroxide ‘verontreinigd’ en krijgt bij het bakken een rode kleur. De witbakkende klei is meestal gemengde klei met een hoog aandeel kaoliniet. Tot slot heb je de Bruin- tot zwartbakkende klei dat meestal een magere mangaanklei is. Deze kleisoort kan niet zo heet worden gebakken, want bij hoge temperaturen smelt hij. Hij wordt ook wel vroegsinterende klei genoemd. Sinteren betekent het begin van smelting van de afzonderlijke bestanddelen, die zich daarvoor verbinden. Het materiaal wordt hard.
TIP: voor het boetseren is een halfvette klei, met weinig en fijne chamotte, het geschiktst.
Het enige wat je nodig bent is wat gereedschap en klei om te beginnen met boetseren.